Amnesty International działa otwarcie w Polsce odkąd stało się możliwe korzystanie z podstawowych wolności - wolności słowa i wolności protestu przeciwko krzywdzie, jaka spotyka drugiego człowieka. Była to nasza jednoznaczna odpowiedź na pytanie zadane przez pierwszego wysłannika Międzynarodowego Sekretariatu AI garstce osób na spotkaniu w Hotelu Forum w Warszawie w lipcu 1989, czy chcemy zacząć spłacać dług zaciągnięty przez polskich więźniów sumienia i czy chcemy rozpocząć w Polsce działania w ruchu Amnesty International. Od złożenia tej deklaracji do podjęcia zorganizowanych działań upłynął zaledwie rok: już w 1990 byliśmy 4 czerwca, w rocznicę masakry na Tiananmen, przed ambasadą ChRL i upominaliśmy się o los więzionych studentów chińskich. 10 grudnia 1990 podjęliśmy akcję popularyzując mało wówczas znaną treść Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 42 rocznicę jej uchwalenia. Od 1991 roku rozpoczęliśmy nasze zorganizowane uczestniczenie w światowych kampaniach AI i podejmowanie akcji oświatowych na rzecz praw człowieka.
Obok
pamięci w każdym z minionych lat o tych dwóch rocznicach - a szczególnym tego wyrazem była wystawa na Uniwersytecie Warszawskim w grudniu 1994 roku "Każdy ma prawo do..." i wielka akcja zbierania podpisów pod "Światową petycją" o uwolnienie wciąż więzionych uczestników protestu na Tiananmen w 10. rocznice zbrodni, w czerwcu 1999 - występowaliśmy w ciągu minionych 10 lat m.in. o:
- zaprzestanie egzekucji w Stanach Zjednoczonych Ameryki - w listopadzie 1991
- uwolnienie birmańskiej obrończyni praw człowieka, Aung San Suu Kyi - w styczniu do kwietnia 1992
- zaprzestanie nękania "dzieci ulicy" w Gwatemali - w maju 1992
- zaprzestanie stosowania tortur w Indiach - w marcu do czerwca 1992
- respektowanie praw dziecka - w październiku do grudnia 1992
- poszanowanie praw człowieka w Jugosławii - w grudniu 1992
- likwidację rasizmu w krajach Europy Zachodniej - w styczniu do marca 1993
- zaprzestanie stosowania tortur w Chinach - w lutym do czerwca 1993
- zaprzestanie porwań i zbrodni politycznych (światowa kampania) w październiku 1993 do września 1994
- zaprzestanie na świecie prześladowań religijnych - w styczniu do marca 1994
- zaprzestanie łamania praw człowieka w Bośni i Hercegowinie - w sierpniu do września 1994
- zaprzestanie łamania praw dziecka wszędzie na świecie - w październiku 1994
- zaprzestanie łamania praw człowieka w Czeczenii - w sierpniu 1995
- zaprzestanie łamania praw człowieka wobec kobiet (światowa kampania) - w marcu do września 1995
- uwolnienie Leonardo Peltiera - w grudniu 1995
- uwolnienie najmłodszego więźnia politycznego, 9-letniego Panczenlamę, Genduna Choekyi Nyima - w grudniu 1996
Dalej trudno już wyliczać: akcji było coraz więcej, grupy w różnych miastach Polski podejmowały je zgodnie z obranym kierunkiem działania i na rzecz adoptowanych przez siebie więźniów sumienia, wszystkie jednak brały udział w
światowych kampaniach:
- przeciwko łamaniu praw człowieka w Chinach - w roku 1996
- w obronie praw uchodźców - w roku 1997
- na rzecz przestrzegania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (w 50. rocznicę jej uchwalenia) i w obronie obrońców praw człowieka - w roku 1998
- przeciwko łamaniu praw człowieka w Stanach Zjednoczonych Ameryki - w roku 1999
- przeciwko łamaniu praw człowieka w Arabii Saudyjskiej - w roku 2000
Powstały zespoły prowadzące stale akcje przeciwko łamaniu praw człowiek:
- w Chinach
- w Rosji
- w Turcji
Powstała
Sieć Pilnych Akcji - w roku 1997
Powstały
zespoły zabiegające o:
- przestrzeganie praw kobiet
- przestrzeganie praw uchodźców
- powołanie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
- uwolnienia tych, którzy więzieni są za odmowę służby wojskowej ze względu na nakaz sumienia
Po wydarzeniu edukacyjnym, jakim był w listopadzie 1995
"Uniwersytet Otwarty" (prowadzony w siedmiu miastach Polski) powstał zespół ds
Edukacji Praw Człowieka, który odwiedził już dziesiątki szkół, a w latach 1998 i 1999 znów podjął wędrówki przez polskie miasta realizując inicjatywy pod nazwą
"Karawana praw człowieka" i
"Karawana praw dziecka".
JEST NAS CORAZ WIĘCEJ - CHOĆ WCIĄŻ MAŁO
ROBIMY CORAZ WIĘCEJ - CHOĆ WCIĄŻ TO KROPLA W MORZU POTRZEB
DOŁĄCZ DO NAS - Z TOBĄ URATUJEMY JESZCZE JEDNĄ OFIARĘ, KTÓREJ GROZI ŚMIERĆ, TORTURY BĄDŹ UWŁACZANIE ELEMENTARNEJ LUDZKIEJ GODNOŚCI I ZACHĘCIMY INNYCH DO WYSTĘPOWANIA W OBRONIE UNIWERSALNYCH I NIEZBYWALNYCH PRAW CZŁOWIEKA NALEŻNYCH KAŻDEJ ISTOCIE LUDZKIEJ.
Prezes Stowarzyszenia Amnesty International w Polsce